Dwarslaesie en versnelde veroudering

Mensen met een dwarslaesie hebben te maken met versnelde veroudering (Marcel W.M. Post. . 2015) Dit is niet zomaar slechts “één van de gevolgen”, maar een heel erg belangrijk gevolg van een rolstoelbestaan waar je eigenlijk nooit iets over verteld wordt tijdens je revalidatie. Vroeger (nog niet zo heel lang geleden) werden we bepaald niet oud, en nog steeds ligt onze levensverwachting beduidend lager dan die van de algemene bevolking.

Mensen met een dwarslaesie leven vandaag de dag nog zo’n 30 tot 40 jaar na het krijgen van hun handicap.

Dwarslaesie en versnelde veroudering

Jolanda en ik zijn beide “zit-veteranen”. Dat wij er na ruim 40 jaar zitten nog altijd zo goed aan toe zijn, en onze secundaire complicaties tot het minimale weten te beperken, heeft alles te maken met onze leefstijl. Wij zijn écht het levende bewijs van ‘voeding als medicijn’.

Het klopt als men in de zorg zegt dat de levensverwachting van mensen met een dwarslaesie in de afgelopen 50 tot 60 jaar is gegroeid. Veel mensen met een dwarslaesie leven vandaag de dag nog zo’n 30 tot 40 jaar na het krijgen van hun handicap. We worden vandaag de dag weliswaar wel ouder met een dwarslaesie, maar je moet meestal niet vragen hóe. Daarbij is onze levensverwachting de afgelopen decennia echter niet toegenomen, en ligt deze nog altijd overduidelijk onder die van de algemene bevolking. (Devivo MJ Spinal Cord. Mei, 2012)

Wij, mijn lieve vriendin Jolanda Paardekam, met wie ik hier op de foto zit, en ik, zijn inmiddels beide “zit-veteranen”. Wij lagen samen op één kamer in het revalidatiecentrum in de Adriaanstichting in Schiebroek/Rotterdam begin jaren 80, en zitten beide inmiddels al 40+ in een rolstoel. Mísschien leven wij op dit moment in geleende tijd, dat weet je maar nooit, maar tot op heden tarten wij alle wetten en statistieken… Want dat wij er zo goed aan toe zijn, en onze secundaire complicaties tot het minimale weten te beperken (helemaal klachtenvrij zijn is onmogelijk na zoveel jaar zitten) behoort helaas nog altijd écht tot de uitzonderingen en heeft alles te maken met onze leefstijl en voeding. 

Mísschien leven wij op dit moment in geleende tijd, maar tot op heden tarten wij alle wetten en statistieken…

Die aanpassing van leefstijl en voeding is KEY om als rolstoeler gezond oud(er) te kunnen worden. Wie een dwarslaesie heeft, een sedentair bestaan leidt en wiens metabolisme, hormoonhuishouding en bloedsomloop ernstig verstoord is, veroudert nu eenmaal veel sneller (Roberto Pili et al. . 2018). Mensen met een dwarslaesie lopen het risico van “versnelde veroudering” als gevolg van een inactieve/sedentaire leefstijl en een groter risico op obesitas, inflammatie (chronische ontsteking), decubitus en long infecties. En mét die versnelde veroudering hangen dus ook vele ‘verouderingsziektes’ samen.Dwarslaesie en versnelde veroudering

Wat is het verschil tussen bijvoorbeeld Jolanda en mij, en de meeste mensen die al lang leven met een dwarslaesie? Onze leefstijl en voeding. Gezonde voeding (in het bijzonder whole food plant based) is bewezen zeer effectief tegen veroudering – iets waar tot op de dag van vandaag revalidatieartsen en diëtisten nog altijd geen enkele kennis van hebben, en – zo blijkt helaas ook steeds weer- meestal ook niet bereid zijn kennis van te némen. Een enorme gemiste kans vinden wij, want er valt voor onze populatie zo ongelooflijk veel winst mee te behalen.

Sit Smart Diet Power Bowl for better woundhealing

Gelukkig vond ik met Dr. Kees Hein Woldendorp die bekende ‘speld in de hooiberg’, een revalidatiearts die wél bereid was zich open te stellen voor nieuwe kennis en inzichten en enthousiast was om samen met mij nieuwe wegen in te slaan: die van gezonde/de meest effectieve voeding voor mensen met een handicap.

Ons uitgangspunt bij het ontwikkelen hiervan was van meet af aan: “versnelde veroudering” omdat díe ervoor zorgt dat mensen met een dwarslaesie een hoger risico hebben op tal van verouderingsziekten, zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten, osteoporose, spieratrofie, (het slinken van de spieren), leververvetting, toename van het vetpercentage, slechtere conditie, een slechtere huid, dementie enzovoort.

De levensverwachting van mensen met een dwarslaesie is de afgelopen decennia echter niet toegenomen, en ligt nog altijd overduidelijk onder die van de algemene bevolking.

Complicaties bij dwarslaesie in essentie ‘verouderingsziektes’

Daarom hebben wij ons de afgelopen jaren, tijdens het ontwikkelingsproces van Het Sit Smart Dieet, dan ook vooral verdiept in wat men noemt de biochemie, de bio-gerontologie (de wetenschap die veroudering onderzoekt) en de nutri-gerontologie (de wetenschap die de rol van voeding in het verouderingsproces bestudeert). Hierdoor leerden we zo ongelooflijk veel over de werking van de stofwisseling (het metabolisme) en het verouderingsproces.

Een werkelijk effectief en functioneel dieet voor mensen met een dwarslaesie móet een anti-ageing voedingsmethode zijn.

Dit heeft onze kijk op voeding, diëten en dwarslaesie-gerelateerde complicaties, diepgaand veranderd. Veruit de meeste secundaire complicaties bij een dwarslaesie zijn in essentie verouderingsziekten zijn. En we kunnen al deze ‘verouderingsziekten’ in één keer aanpakken als we het verouderingsproces zélf aanpakken – in plaats van steeds de focus te leggen op een afzonderlijk gezondheidsprobleem.

Dit betekent dat een werkelijk effectief en functioneel dieet voor mensen met een dwarslaesie dus een anti-ageing voedingsmethode dient te zijn. Want als je de veroudering weet te vertragen, dan ben je direct bezig met het voorkomen, vertragen of omkeren van de verouderingsziektes die ermee samenhangen.

Het Sit Smart Dieet is dus in basis een anti ageing dieet. Had je dat gedacht? Heb je überhaupt ooit op deze manier naar jouw secundaire complicaties als rolstoeler gekeken? Waarschijnlijk niet, omdat dit een geheel nieuwe benadering van de enorme hoeveelheid en complexiteit aan klachten van rolstoelers is. Wel een heel logisch en bruikbare.

En daarom bovenstaand schema. Print hem uit en hang hem op je koelkast! Het maakt alles in één oogopslag heel helder en zorgt ervoor dat je steeds herinnerd wordt aan je “waarom”. Want met elke hap werk je dus je veroudering in de hand of vertraag je hem juist, en werk je – naast meer energie, vitaliteit en een betere kwaliteit van leven- bovenal aan een langere gezonde levensduur. Iets dat voor rolstoelers beslist geen vanzelfsprekendheid is.

Tips

  1. Eet laag glycemisch. Dus vermijdt witmeel- en tarweproducten zoals brood, muesli, pasta, couscous, bulgur, gierst, maar ook witte rijst, rijstcrackers en gewone aardappelen. Kies voor een groene smoothie, soja-of kokosyoghurt, havermout- of quinoapap met havermelk als ontbijt, en bijvoorbeeld boekweitcrackers of groenten(pasta) als lunch.
  2. Beperk het eten van vlees en zuivel drastisch. Kies in plaats daarvan voor linzen, bonen en erwten.
  3. Vermijdt plantaardige olie die veel ontstekingsbevorderende omega 6 vetten bevatten, zoals zonebloemolie (en pitten), soja-olie, maisolie, tarwekiemolie. En als je ze gebruikt, zeker nooit verhitten. Als je bakt, doe dit dan in Gheel-boter, kokosolie of koolzaadolie.
  4. Voeg de ontstekingsremmende omega 3 vetten aan je dieet toe (denk aan hennepzaad, chiazaad, lijnzaad, pompoenpitten en avocado)
  5. Voeg dagelijks blauwe bessen aan je eetpatroon toe. Deze hebben zeer krachtige anti-inflammatoire eigenschappen. Meng ze door je smoothie, havermoutpap en/of eet ze zo. Je kunt ook pure, gevriesdroogde blauwe bessenpoeder kopen en door je (fles) water, havermoutpap, soya-of kokosyoghurt mengen. Body & Fit heeft deze bijvoorbeeld.

Dwarslaesie en Voeding

Ook meteen beginnen met Het Sit Smart Dieet?

Kijk dan hier voor (gratis) recepten.

Sluit je voor inspiratie en motivatie aan bij de Sit Smart Diet Facebook supportgroep.

En/of bestel het boek!