Voluit leven – of worstelen met een dwarslaesie? Gezond, positief, vitaal ouder worden – of doorlopend strijden tegen klachten en kwalen? Dat zijn in het kort de twee gezichten van een rolstoel gebonden bestaan.
In een rolstoel zitten levert veel meer gezondheidsproblemen op dan de meeste van ons weten. Als je een dwarslaesie krijgt, wordt je lichaam niet alleen gedwongen om te gaan met de directe impact van je verlamming, zoals fysieke pijn en psychologische stress, maar moet het ook omgaan met biochemische- en hormonale veranderingen die het risico op vele chronische ziekten verhogen. Leven met een dwarslaesie is topsport, en gezond ouder worden een grote uitdaging.
De een met een dwarslaesie worstelt met allerlei secundaire complicaties, de ander minder en kan met een aantal doortastende aanpassingen van zijn of haar eet- en leefpatroon voluit leven. Toch geldt voor iedereen met een rolstoel bestaan dat er vele gezondheidsrisico’s op de loer liggen, en dat gezond zijn en gezond ouder worden met een dwarslaesie, zeker op de langere termijn, een grote uitdaging is.
Zo heb je met een dwarslaesie een hoger risico op onder andere:
- Versnelde veroudering
- Overgewicht en obesitas
- Insulineresistentie
- Diabetes type 2
- Hart- en vaatziekten
De meeste mensen met een dwarslaesie hebben:
- Een lager energieverbruik dan lopende mensen
- Een verstoord metabolisme (en afhankelijk van je niveau van de laesie 14 – 27% lager dan lopende mensen)
- Een calorieverbranding nog slechts max. 1 kcal per minuut
- Een gewichtstoename van gemiddeld 2 kilo per jaar
- Een hoog vetpercentage (vaak 33%)
- Een slinkende spiermassa en botmassa
- Een toenemend vetpercentage
- Last van ontstekingen, infecties en slechte wondgenezing
- Last van moeheid en gevoelens van depressiviteit
- Slaapapneu / slaapproblemen
Versnelde veroudering
Mensen met een dwarslaesie krijgen doorgaans te maken met gemiddeld 7 secundaire gezondheidscomplicaties per jaar en met een ingewikkelde mix van klachten na hun 40ste levensjaar. Ze lijden eerder en heviger onder de gevolgen van ouder worden. Ouderdomsklachten ontstaan vaak wel twintig tot dertig jaar eerder dan bij mensen zonder beperking. Bovendien hebben ze vaak schrikbarend hoge innerlijke vetpercentages – ook al ogen ze slank. Als je deze gegevens allemaal even goed in je opneemt, dan is niet zo moeilijk om te begrijpen dat gezonde voeding dus van levensbelang is voor mensen met een dwarslaesie. Voor iedereen met een dwarslaesie geldt: een slecht eetpatroon = ziekte.
Hoe werkt dit nu precies? Wat gebeurt er allemaal in je lichaam als je in een rolstoel terecht komt? Hoe zorg je dat je op gewicht en fit blijft? Je leert het in ons I AM Lifestyle behandelprogramma voor dwarslaesie. Het is het ultieme gewichtsmanagement- en healthy ageing programma voor iedereen met een rolstoel gebonden bestaan.
Je leert wat je zelf kunt doen om diabetes te voorkomen of om te keren, snel en blijvend af te vallen, hoe je het beste kunt eten bij blaas- en darmproblemen en decubitus, maar ook welke voeding je het beste kunt eten (of juist moet laten staan) bij huidproblemen of vermoeidheidsklachten – iets waar veel mensen in een rolstoel mee te maken krijgen.
Daarbij leer je hoe ontzettend leuk, gezellig en smakelijk deze nieuwe manier van eten kan zijn. Verandering van eetpatroon gelijk staat aan ontbering, beperking en niet meer kunnen genieten. Maar, gezondheid gaat niet enkel over het weglaten van de slechte dingen uit je eetpatroon; het gaat vooral ook om het toevoegen van de juiste; de dingen die eerlijk, heerlijk en werkelijk voedzaam zijn.
Neem je zittende gezondheid in eigen hand!