Een plantaardig dieet heeft een zeer gunstig effect op het metabolisme en de bloedvetten, en leidt bewezen tot onder meer dan 2 keer zoveel gewichtsverlies als een traditioneel diabetes-dieet. Als extra bonus wordt een plantaardig dieet ook nog eens geassocieerd met veel lagere percentages hypertensie (hoge bloeddruk), triglyceriden en cholesterol, cardiovasculaire mortaliteit en kanker.
De argumenten voor het inzetten van een plantaardig dieet om de last van diabetes te verminderen en de algehele gezondheid te verbeteren, zijn sterker dan ooit.
TEKST Annemarie de Vries-Postma, dr. Kees Hein Woldendorp – Tijdschrift voor Leefstijlgeneeskunde
Vleesconsumptie en diabetes type 2
Er is een grote hoeveelheid gedegen onderzoek dat de relatie aantoont tussen hoge vleesconsumptie en diabetes type 2 (Pan A et al. JAMA Intern Med. Juli, 2013).
De Europese EPIC-InterAct study20, is een grote prospectieve cohortstudie die de rol van leefstijl en genetica op het ontwikkelen van diabetes type 2 bij ongeveer 340.000 volwassenen uit acht Europese landen onderzocht gedurende een gemiddelde periode van 11 jaar.
De resultaten van de EPIC-InterAct-study20 laten een hoog risico op diabetes type 2 zien bij personen met een hoge vleesconsumptie, met name rood en bewerkt vlees.
De resultaten van de EPIC-InterAct-study20 laten een hoog risico op diabetes type 2 zien bij personen met een hoge vleesconsumptie, met name rood en bewerkt vlees.
Bovendien bleef na het beheersen van andere risicofactoren voor diabetes type 2 (bijv. Roken, fysieke activiteit, alcoholinname) de associatie tussen vleesconsumptie en het aantal gevallen van diabetes type 2 statistisch overduidelijk. (Bendinelli B et al. Diabetologia. Jan. 2013)
Er is een hoog risico op diabetes type 2 te zien bij personen met een hoge vleesconsumptie, met name rood en bewerkt vlees.
Diabetes management: de nieuwste richtlijnen
In januari 2018 publiceerde de Amerikaanse vereniging van klinische endocrinologen en het Amerikaanse college voor endocrinologie hun nieuwe richtlijnen.
Hierin stellen ze dat een overwegend plantaardig dieet het meest optimale voedingsplan is voor mensen met diabetes, omdat dit het welzijn van patiënten en een betere behandeling van diabetes bevordert. (Garber AJ et al. Endocr Pract. Ja. 2018)
De Amerikaanse vereniging van klinische endocrinologen, en het college voor endocrinologie, stellen dat een overwegend plantaardig dieet het meest optimale voedingsplan is voor mensen met diabetes.
Diëten op basis van planten, met de nadruk op peulvruchten, bonen, spliterwten, kikkererwten en linzen, volle (pseudo)granen, groenten, fruit, noten en zaden, en die de meeste (of alle) dierlijke producten ontmoedigen, blijken bijzonder krachtig in het voorkomen van diabetes type 2 (Pawlak R. Diabetes Spectr. 2017).
Als extra bonus wordt een plantaardig dieet ook nog eens geassocieerd met veel lagere percentages obesitas, hypertensie (hoge bloeddruk), triglyceriden en cholesterol, cardiovasculaire mortaliteit en kanker.
Een plantaardig dieet heeft een zeer gunstig effect op het metabolisme en de bloedvetten.
Diabetes omkeren met een plantaardig dieet
Een plantaardig dieet blijkt niet alleen zeer effectief in het voorkomen van diabetes type 2, maar ook in het behandelen ervan.
Een systematische review en meta-analyse wees duidelijk het verband uit tussen de consumptie van vegetarische diëten en een verbeterde bloedsuikercontrole. (Barnard ND. Et al. Cardiovasc Diagn Ther. Okt. 2014)
Een plantaardig dieet blijkt niet alleen zeer effectief in het voorkomen van diabetes type 2, maar ook in het behandelen ervan.
Om hoeveel verbetering het gaat, blijkt uit een recente proef (Lee YM, et al. PLoS ONE. 2016). Deze gerandomiseerde klinische studie van 12 weken, toont het effect van een strikt plantaardig dieet op basis van bruine rijst (gedaan in Azië) versus het conventionele diabetes dieet, gericht op de regulering van de bloedsuikerspiegel.
Voor het diabetische controledieet richtte men zich op de verdeling in specifieke voedselgroepen en het tellen van koolhydraten, en werden en calorie- en portiecontroles berekend.
De mensen die daarentegen plantaardig aten konden zoveel eten als ze wilden (een van de voordelen). Bij hen lag de nadruk meer op voedselkwaliteit dan op kwantiteit, en toch verloren zij meer gewicht.
Ook het percentage abdominaal vet (buikvet) bleek bij de plantaardige eters het laagst te zijn. Uiteraard werkt een dergelijk dieet alleen als je het ook daadwerkelijk doet.
Maar bij degenen die min of meer vasthielden aan het gezondere dieet, daalde hun HbA1c-waarden met 0,9 procent, wat je krijgt als je diabetesmedicatie slikt; alleen in dit geval met enkel positieve bijwerkingen.
Het is om af te vallen belangrijker wát je eet, dan hoeveel je eet.
Afvallen door meer te eten?
Een effectief diabetesdieet bestaat vooral uit veel groenten (dus veel vezels), plantaardige eiwitten en gezonde vetten (noten, zaden, olijven, avocado). Vezelrijke voeding stabiliseert de bloedsuiker en zorgt voor een verlaging van de bloedsuiker-en insulinewaarden.
Lage insulinewaarden zijn belangrijk om te kunnen afvallen én om de hoeveelheid visceraal (orgaan) vet in je lichaam te verminderen. Want met insuline in je bloed kan je lichaam geen vet verbranden. Het is om af te vallen dus belangrijker wát je eet, dan hoeveel je eet.
Omdat een plantaardig dieet vooral uit groenten bestaat, is calorierestrictie eigenlijk een automatisch gevolg. Je kunt er moeilijk teveel van eten.
Omdat een plantaardig dieet vooral uit groenten bestaat, is calorierestrictie eigenlijk een automatisch gevolg. Je kunt er moeilijk teveel van eten
Een plantaardig dieet leidt bewezen tot 2 keer zoveel gewichtsverlies als een traditioneel diabetes dieet.
De feiten op een rij
- Een plantaardig dieet heeft een zeer gunstig effect op het metabolisme en de bloedvetten, en leidt bewezen tot onder meer dan 2 keer zoveel gewichtsverlies als bij een traditioneel diabetes-dieet. (Jiri Veleba et. al. Nutrients, nov. 2016)
- Een verlaging van het risico op diabetes met 78%. (S. Tonstad et. al. Nutr Metab Cardiovasc Dis 23. No. 4)
- Een aanzienlijke bevordering van de insulinegevoeligheid. (Kahleova H. et. al. Diabetes Med, mei 2011)
- Vermindering van het risico op overlijden door welke oorzaak dan ook. (Hana Kahleova, Neal Barnard et. al. Nutrients, aug. 2017)
- Vermindering van het risico op coronaire hartziekte. (Fraser G.E. Am. J. Clin. Nutr. 2009)
Plantaardige diëten zijn niet alleen effectief in de preventie en het beheer van diabetes, maar ook bij de complicaties van diabetes.
Plantaardige voeding en de complicaties van diabetes
Plantaardige diëten zijn niet alleen effectief in de preventie en het beheer van diabetes, maar ook bij de complicaties van diabetes (Pawlak R. Diabetes Spectr. Mei 2017).
Een van de meest verwoestende complicaties van diabetes is nierfalen; niet zelden eindigt de snelle achteruitgang van diabetespatiënten in nierdialyse. Toch zijn er enorme doorbraken op dit gebied.
Zo blijkt dat de noodzaak van nierdialyse bij veel patiënten met diabetes type 2 kan worden vertraagd of zelfs geheel kan uitblijven, als dierlijke eiwitten worden vervangen door plantaardige.
De focus, op het gebied van dieetimpact op de progressie van diabetische nefropathie (nierziekte door diabetes), verschuift dan ook steeds meer van de ideale eiwithoeveelheid naar het type eiwit dat wordt geconsumeerd, bijvoorbeeld dierlijk versus plantaardig (Ranjani N. Moorth. Curr Diab Rep.Maart, 2017).
De noodzaak van nierdialyse kan bij veel patiënten worden vertraagd, of zelfs geheel uitblijven, als dierlijke eiwitten worden vervangen door plantaardige.
Een hoge inname van plantaardige eiwitten wordt geassocieerd met de afname van gewicht, sterfte door hart- en vaatziekten en het risico op een beroerte.
Tijd voor verandering
Het wordt hoog tijd dat ziekenhuizen en zorginstellingen nu ook daadwerkelijk iets gaan doen met de overweldigende hoeveelheid wetenschappelijk bewijs die er voorhanden is. Want de trieste waarheid is dat de meeste diabetici natuurlijk helemaal nooit op de dialyse zullen belanden, omdat ze voor die tijd al overleden zijn.
Plantaardige diëten hebben het grote voordeel ten opzichte van farmacotherapie (medicatie), dat ze tegelijkertijd het grotere geheel aanpakken.
Hart- en vaatziekte is de belangrijkste oorzaak van voortijdige sterfte bij diabetici; dat is waarom plantaardige diëten zeer effectief zijn.
Er is een algemene wetenschappelijke consensus dat de elementen van een plantaardige voeding heel erg belangrijk zijn voor het voorkomen en behandelen van diabetes type 2. Maar daarbij hebben plantaardige diëten ook nog het grote voordeel ten opzichte van farmacotherapie (medicatie), dat ze tegelijkertijd het grotere geheel aanpakken, en ze – behalve diabetes – gelijktijdig obesitas, hoge bloeddruk, en hart- en vaatziekten behandelen.
Uit een recente, baanbrekende, studie, gepubliceerd in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift JAMA, blijkt dat een hoge inname van dierlijke eiwitten wordt geassocieerd met overgewicht, sterfte door hart- en vaatziekten, vooral bij personen met minstens één leefstijl risicofactor, en een verhoging van het totale sterfterisico (Hernández-Alonso et al. Clin. Nutr. April 2016).
Tegelijkertijd wordt een hoge inname van plantaardige eiwitten juist geassocieerd met de afname van gewicht, sterfte door hart- en vaatziekten, het risico op een beroerte en totaalsterfte, wat dus ook niet zozeer het belang van de hoeveelheid eiwitten, maar vooral het belang van de eiwitbron aangeeft (Mingyang Song, MD et al. JAMA, Okt. 2016).
De argumenten voor het inzetten van een plantaardig dieet om de last van diabetes te verminderen en de algehele gezondheid te verbeteren, zijn sterker dan ooit.
Plantaardig dieet: beste medicijn tegen diabetes
De conclusie is dat de argumenten voor het inzetten van een plantaardig dieet om de last van diabetes te verminderen en de algehele gezondheid te verbeteren, sterker zijn dan ooit.
Gebalanceerde vegetarische diëten blijken het meest effectief voor gewicht- en bloedsuikercontrole. (McMacken M et al. J Geriatr Cardiol. Mei. 2017). Ze bieden vele metabole en cardiovasculaire voordelen, waaronder het omkeren van atherosclerose (verkalking van de hoofdslagaders), het verminderen van bloedvetten en het verlagen van de bloeddruk.
De cardio-metabole voordelen blijken nóg groter bij geheel plantaardige diëten (dus ook zonder zuivel en eieren) dan bij vegetarische diëten.
En de cardio-metabole voordelen blijken zelfs nóg groter bij geheel plantaardige diëten – dus ook zonder zuivel en eieren (Le L.T., Sabaté J. Nutrients, 2014). Daarbij is een plantaardig dieet het enige dieet waarvan ooit is bewezen dat het bij de meeste patiënten hart- en vaatziekten kan voorkomen en omkeren (Esselstyn CB Jr. J Geriatr Cardiol, Mei 2017).