Heb je een dwarslaesie? Matig (of stop) dan met het eten van bewerkte voedingsmiddelen (zoals witmeelproducten) en het eten van granen (zoals brood en pasta) en gewone aardappelen, en kies voor een 90% (of meer) plantaardig dieet.
Dit zijn enkele van de voedingsadviezen van de SIT SMART(SSD)- voedingsmethode, verzameld in Het Sit Smart Dieet, de eerste voedingsgids voor rolstoelers, hun familie, vrienden, zorgverleners en medische professionals die onlangs verscheen. Deze praktische gids, vol informatie en eye openers voor elke rolstoeler, en boordevol recepten, werd geschreven door bestsellerauteur, oprichtster en mede directeur van AM Lifestyle Medicine Center en rolstoelgebruikster Annemarie de Vries-Postma, en revalidatiearts Dr. Kees Hein Woldendorp.
Annemarie de Vries-Postma, pleit al jaren voor plantaardige voedingsadviezen bij een zittend bestaan en/of dwarslaesie. Waarom is dat precies?
Annemarie de Vries-Postma: “Deze mensen hebben een hoog risico op insulineresistentie en diabetes type 2. Tal van lange en uitgebreide studies, gepubliceerd in toonaangevende wetenschappelijke tijdschriften, wijzen uit dat niet alleen suikers, granen en witmeelproducten maar ook vlees- en zuivelproducten het risico op insulineresistentie, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten enorm verhogen. Een plantaardig dieet is twee keer zo krachtig en leidt tot twee keer zoveel gewichtsverlies en verhoogt de insulinegevoeligheid veel meer dan de traditionele anti diabetes diëten die er momenteel in Nederland nog altijd door hartstichtingen en diabetes organisaties worden voorgeschreven, waarbij nog altijd vlees en zuivel wordt aanbevolen”.
Dr. Kees Hein Woldendorp: “Mij valt, met name ook in de revalidatiecentra, op dat diëtisten – zelf diabetes diëtisten – in de praktijk toch moeite hebben met deze stap. Begrijpelijk, want dit hebben ze tenslotte nooit geleerd op de opleiding. Koolhydraten en zetmeelrijke producten worden meestal onvoldoende verlaagd, evenals de inname van vlees en zuivel, en aan de hoeveelheid juiste vetzuren (uit noten, zaden en olijven) is vaak weer een tekort. Gelukkig is er een groeiende groep diëtisten die wél voorzichtig de nieuwe weg inslaan, op basis van de meest recente wetenschappelijke inzichten en de kennis die wij ze nu aanreiken”.
Wat is het verschil tussen ‘gewoon gezond eten’ en voedingsgeneeskunde?
Dr. Kees Hein Woldendorp: “De Sit Smart- voedingsmethode is niet zomaar ‘een beetje gezonder eten’. Het is een state-of-the art voedingstherapie om de secundaire complicaties van een rolstoelbestaan te voorkomen, verminderen, behandelen of in veel gevallen zelfs volledig om te keren. De methode is gebaseerd op degelijk uitgevoerd onderzoek en overeenkomt met inzichten uit diverse vakgebieden – zoals de endocrinologie (de wetenschap van het metabolisme), de biochemie, de biogerontologie (de wetenschap van veroudering) en de preventieve geneeskunde.
De methode is gebaseerd op de meest recente wetenschappelijke inzichten en actuele, internationale voedingsrichtlijnen. Het is voeding inzetten als medicijn tegen de meest voorkomende specifieke complicaties van een dwarslaesie-leven en vooral tegen de versnelde veroudering waar mensen met een dwarslaesie mee te maken krijgen”.
Annemarie de Vries-Postma: “Je lichaam is opgebouwd uit wat je tot je neemt. Elke atoom wordt om de twintig jaar vervangen, dus je bent letterlijk opgebouwd uit wat je eet. Bij een gezond voedingspatroon gaat je lichaam beter functioneren; denk aan een betere concentratie, meer energie, minder ontstekingen, een betere huid en dus ook minder risico op het krijgen van ziekten”.
Mensen met een rolstoel gebonden bestaan lijden erger en heviger onder de gevolgen van ouder worden, schrijven jullie.
Dr. Kees Hein Woldendorp: “Rolstoelers lijden eerder en heviger onder de gevolgen van ouder worden. Ouder worden met een lichamelijke beperking vraagt veel van je lichaam en je beschikbare draagkracht. Als je vanaf je geboorte een lichamelijke aandoening hebt of deze al op jonge leeftijd gekregen hebt, kun je eerder in je leven met ouderdomsklachten te maken krijgen”.
Annemarie de Vries-Postma: “Dat is dus vaak wel 20 tot 30 jaar eerder dan bij mensen zonder beperking. Wij ontdekten dat als je een dwarslaesie hebt, het dus vooral belangrijk is om het ouderdomsproces te vertragen. Want dan blijven mensen veel langer gezond. Allerlei verouderingsziekten, zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten, osteoporose en dementie, kunnen worden voorkomen of tot veel later worden uitgesteld. En om deze ziekten te voorkomen moeten we de veroudering zelf onderzoeken, dat aan de basis ligt van deze ziekten. Met de Sit Smart – voedingsmethode willen wij juist het probleem bij de basis aanpakken, namelijk het versnelde verouderingsproces van rolstoelers op zich”.
De SSD uitgangspunten:
- Verbeteren van de spijsvertering
- Verbeteren van de stoelgang
- Verlagen en stabiliseren van de bloedsuikerspiegel-en insulinewaarden
- Ontstekingen voorkomen of verlagen
- Verbeteren van de hormoonhuishouding
De belangrijkste SSD-voedingsadviezen op een rijtje
- Eet vers, onbewerkt, “echt” voedsel
- Begin je dag met een groene smoothie of havermoutpap met havermelk en blauwe bessen
- Beperk het eten van snelle koolhydraten met een hoge glycemische index drastisch (geraffineerde suikers, muesli, cornflakes, tarwe-of rijstcrackers, brood, pasta, rijst aardappelen)
- Eet meer langzaam opneembare koolhydraten (noten, zaden, quinoa, amarant, boekweit, zoete aardappel. (Let op: Albert Heijn heeft tegenwoordig ook tarwevrije pasta’s zoals: quinoapasta, erwtenpasta, linzenpasta en boekweitpasta)
- Matig of stop met insulineproducerende voeding (zoals zuivel)
- Matig of stop met het eten van vlees
- Probeer zetmeelproducten meer te vervangen door groenten, peulvruchten of paddenstoelen. Zo kun je aardappelpuree bijvoorbeeld vervangen door broccolipuree
- Eet laag glycemisch fruit (zoals blauwe bessen, bramen, granaatappelpitjes, cranberries, groene appels, verse pruimen)
- Eet meer gezonde vetten afkomstig uit (noten, zaden, olijven, avocado’s en oliën zoals olijfolie of pompoenolie, hennepzaadolie, lijnzaadolie of walnotenolie)
- Drink 2,5 liter water per dag
- Leer goed kauwen (ca. 35 keer op elke hap). Zo ontlast je je darmen, verbeter je je spijsvertering en zorg je ervoor dat voedingstoffen beter kunnen worden opgenomen
Bestel het boek hier